Polska biotechnologia rośnie w siłę

Działalność biotechnologiczną w Polsce prowadzi ponad 170 przedsiębiorstw zatrudniających łącznie niemal 4 tys. osób – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Ponadto nad Wisłą działa ponad 200 podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową w dziedzinie biotechnologii, angażujących ponad 8 tys. osób.

Agencja Badań Medycznych podkreśla, że aktualnie mamy do czynienia z nową falą innowacji
w opiece zdrowotnej, która związana jest głównie z terapiami komórkowymi, genowymi, z użyciem komórek macierzystych czy też terapeutykami na bazie RNA.

Polska ma szansę na osiągnięcie pozycji lidera sektora biomedycznego w Europie Środkowo-Wschodniej. Atutem jest m.in. bardzo dobrze wykształcona kadra i solidne zaplecze naukowe. Wsparciem są też programy publiczne, umożliwiające korzystanie z dotacji finansowych.

Sektor biomedyczny w wielu krajach jest definiowany jako strategiczny i rzeczywiście taki jest, co dobrze pokazała pandemia Covid-19. W Polsce biotechnologia też zyskuje na znaczeniu, czego wyrazem jest przyjęty w 2022 r. rządowy plan rozwoju sektora biomedycznego na lata 2022–2031. Jego celem jest utworzenie przyjaznego ekosystemu, uczelni, start-upów, dojrzałych przedsiębiorstw oraz finansowania ukierunkowanego na wspieranie innowacyjnych projektów.
A takich już teraz nad Wisłą nie brakuje. Coraz częściej mają one charakter globalny.

Przykładem jest produkowany w gdańskim Centrum Rozwoju i Produkcji Polpharma Biologics lek biologiczny, który pod koniec 2022 r. jako pierwszy w Polsce otrzymał certyfikaty amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków oraz Europejskiej Agencji Leków, dopuszczające go do rynku amerykańskiego i europejskiego. To jedno z przełomowych wydarzeń w polskiej biotechnologii. Rozwój leków biopodobnych (czyli podobnych do już dostępnych na rynku, którym wygasa patent) niesie ze sobą szereg korzyści dla pacjentów i gospodarki. Powinien być ważnym elementem
w rozwoju polskiej biotechnologii.

Projekty polskich firm stają się coraz częściej obiektem zainteresowania globalnych gigantów.
A w grę wchodzą znaczące kwoty. Rodzime Ryvu Therapeutics w zeszłym roku zawarło umowę
z globalnym koncernem BioNTech, której celem jest opracowanie związków z wykorzystaniem mechanizmu immunoterapii. Ryvu jest uprawnione do otrzymania maksymalnych płatności za tzw. kamienie milowe w wysokości do 876,2 mln euro. Z kolei inna polska firma – Scope Fluidics – niedawno sprzedała amerykańskiemu Bio-Rad Laboratories swoją spółkę zależną Curiosity Diagnostics (stworzyła innowacyjne urządzenie PCR|ONE) za łączną kwotę sięgającą 170 mln dol. Przykładem zainteresowania polską biotechnologią, płynącego z zagranicy, jest też niedawne przejęcie firmy Blirt przez międzynarodowe przedsiębiorstwo biotechnologiczne Qiagen. Śmiało za granicę ze swoim biznesem wychodzi też Mabion, współpracujący z amerykańskim Novavaksem przy produkcji szczepionki na Covid-19.

Takich przykładów będzie przybywać. Czas pokaże, czy Polska wykorzysta swoją szansę na zbudowanie mocnej pozycji międzynarodowej w biotechnologii. Nasz kraj dysponuje wieloma atutami, ale wyzwań też nie brakuje. Nadal szwankuje współpraca pomiędzy nauką a biznesem, część firm ma problemy z pozyskaniem finansowania na innowacyjne projekty, poprawy wymaga też dialog pomiędzy branżą a sektorem publicznym.

Autorka tekstu: Katarzyna Kucharczyk

Komentarz – Piotr Korycki, Prezes Zarządu Polpharma Biologics SA

Branża biotechnologiczna wymaga stabilnych form finansowania, zdecydowania oraz cierpliwości. Ostatni rok dla krajowego sektora biotechnologicznego można uznać za wyjątkowy. Dodatkowo,
w czwartym kwartale 2022 roku ruszyła realizacja przygotowanego przez ABM rządowego Planu rozwoju Sektora Biomedycznego z budżetem opiewającym na 2 mld złotych.

Wiadomo również, że rok 2023 przyniesie kolejne impulsy stymulujące polski sektor biotechnologiczny. Źródłem finansowania będzie europejski program FENG. Wielkie nadzieje wiązane są również z możliwością uruchomienia funduszy z KPO.

Należy jednak zwrócić uwagę na to, że ze względu na inflację oraz poważny wzrost cen energii
i paliw siła nabywcza pozyskanych środków będzie podlegała rynkowej korekcie. Pozyskane środki
z pewnością nie pokryją wszystkich potrzeb, jednak w istotny sposób będą wspierać działalność badawczo-rozwojową całego sektora biotechnologicznego. Pozostaje mieć nadzieję, że dzięki takiej perspektywie finansowania polskie spółki biotechnologiczne znowu odnotują giełdowe wzrosty
i ponownie zwrócą uwagę inwestorów.

Sektor biotechnologiczny wymaga ciągłego budowania silnych, partnerskich relacji. Wynika to ze struktury sektora, w którym dominują przede wszystkim małe i średnie przedsiębiorstwa. Potrzebujemy zarówno partnerstw komercjalizacyjnych, jak i instytucjonalnych. Również partnerstwo oraz zaangażowanie państwa w zakresie tworzenia optymalnych rozwiązań finansowych i prawnych jest w tym wypadku bardzo oczekiwane. Wiemy wszyscy, że bez rozwoju tego sektora nie będzie dostępu do najnowocześniejszych form terapii. To wielkie wyzwanie dla przemysłu i jednocześnie wielkie zobowiązanie wobec pacjentów.

Źródło: https://www.rp.pl/innowacje/art38033721-polska-biotechnologia-rosnie-w-sile